Słownik liturgiczny

Wyjaśnienie podstawowych pojęć

Alba – długa, biała szata, sięgająca do kostek z długimi rękawami. Nazwa pochodzi od jej białego koloru.

Ambona – miejsce głoszenia i czytania Słowa Bożego.

Ampułki – naczynia na wino i wodę używane w czasie Mszy świętej.

Asysta liturgiczna – osoby posługujące celebransowi.

Bursa- sztywna torebka z tkaniny, z jedwabną podszewką i paskiem do zawieszenia na szyi. Służy do przenoszenia naczynia z Komunią i olejami świętymi dla chorych.

Celebrans – przewodniczący czynnościom liturgicznym na mocy władzy udzielonych święceń.

Chrzcielnica – miejsce przechowywania wody chrzcielnej.

Cingulum – gruby sznur służący do przewiązania alby.

Cyborium (puszka) – naczynie, które ma kształt dużego kielicha z nakryciem. Służy do przechowywania Najświętszego Sakramentu w tabernakulum.

Dzwonki ołtarzowe – zwracają uwagę wiernym na zmianę postawy liturgicznej.

Kapa – szata większa od ornatu, używana przez kapłana w czasie szczególnie uroczystej liturgii podczas udzielania sakramentów świętych poza Mszą Świętą.

Kadzielnica – czyli trybularz, składa się z czaszy i ruchomej kopułki podnoszonej na łańcuszkach.

Kielich mszalny – należy do najgodniejszych naczyń liturgicznych, używany do Mszy świętej w nim spoczywa postać eucharystyczna Krwi Pańskiej.

Komża – jest skróconą albą o szerokich rękawach, powinna oznaczać czystość duszy.

Korporał – lniany lub płócienny, rozkłada się go na ołtarzu przykrytym białym obrusem.

Krzyż ołtarzowy czyli procesyjny – niesiony na początku procesji w drodze do Ołtarza i stawiany w jego pobliżu.

Lekcjonarz – księga zawierająca czytania biblijne na poszczególne dni roku.

Lektor – w zgromadzeniu liturgicznym czyta Słowo Boże i inne teksty w czasie liturgii i nabożeństw.

Łódka – naczynie należące do kadzielnicy, zawierające ziarenka kadzidła.

Monstrancja – naczynie liturgiczne służące do wystawiania Najświętszego Sakramentu w celu adorowania Go i noszenia w procesji.

Mszał rzymski – księga dla celebransa, zawierająca modlitwy mszalne na wszystkie dni roku liturgicznego.

Ornat – wierzchnia szata celebransa. Używana do odprawiania Mszy Świętej.

Palka – niewielki kawałek płótna lnianego, usztywniony, służy do nakrywania kielicha mszalnego.

Paschał – gruba świeca z wyrytym krzyżem i pięcioma czerwonymi granami. Oznaczająca Chrystusa Zmartwychwstałego.

Patena – pokryty szlachetnym metalem „talerzyk”, służy do składania na niej hostii. Pateną posługuje ministrant w czasie Komunii Świętej.

Puryfikaterz – ręczniczek, którym wyciera się kielich po oczyszczeniu go.

Puszka – naczynie liturgiczne służące do przechowywania Komunii świętej.

Rytuał – księga zawierająca przepisy wraz z modlitwami i obrzędami sprawowania sakramentów świętych.

Sedilia – siedzenie dla celebransa i tych, którzy mu usługują. Znajdują się w pobliżu Ołtarza.

Tabernakulum – łacińskie określenie miejsca przechowywania Najświętszego Sakramentu.

Welon – okrycie wierzchnie celebransa w czasie uroczystego błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem.